Mehmet Akif Ersoy, 20 Aralık 1873 tarihinde İstanbul’un Fatih ilçesinin Sarıgüzel semtinde doğdu. Babası Arnavut kökenli medrese hocası Mehmet Tahir Efendi, annesi Buhara’dan göç etmiş bir ailenin kızı olan Emine Şerif Hanım’dır. Tahir Efendi Mehmet Akif’e Ragif ismini vermiştir.
Mehmet Akif, ilkokulu Fatih’te Emir Buhari Mahalle Mektebi’nde, ortaokulu Fatih İbtidaisi’nde okudu. Liseye ise Mülkiye Mektebi’nde başladı. Ancak babasının ölümü üzerine eğitimini yarıda bırakmak zorunda kaldı.
1889 yılında girdiği Mülkiye Baytar Mektebi’nden 1893 yılında başarıyla mezun oldu. Mezun olduktan sonra Ziraat Bakanlığı’nda veteriner müfettiş yardımcısı olarak göreve başladı.
Mehmet Akif’in memurluk hayatı boyunca şiir yazmaya devam etti. İlk şiirleri Servet-i Fünun dergisinde yayımlandı. Daha sonra ise Sırat-ı Müstakim, Sebilürreşad, Resimli Gazete gibi dergilerde şiirleri ve yazıları yayınlandı.
Mehmet Akif, 1899 yılında İsmet Hanım ile evlendi. Bu evlilikten Tahir, Cemile, Feride, Emin ve Suadi adında beş çocuğu oldu.
Mehmet Akif, 1913 yılından itibaren öğretmenlik yapmaya başladı. Halkalı Baytar Mektebi, Darülfünun Edebiyat Fakültesi, Dârülhilâfe Medresesi gibi kurumlarda dersler verdi.
Mehmet Akif, 1921 yılında Ankara’da toplanan Birinci Büyük Millet Meclisi tarafından İstiklâl Marşı yarışmasına davet edildi. Yarışmaya 724 şiir katıldı. Mehmet Akif’in yazdığı şiir, 12 Mart 1921 tarihinde meclis tarafından İstiklâl Marşı olarak kabul edildi.
Mehmet Akif, İstiklâl Marşı’nın telif hakkı için 500 lira ödül aldı. Ancak bu ödülü kabul etmeyerek “Bu şiir milletimin malıdır, ona bedel verilemez” dedi.
Mehmet Akif, Kurtuluş Savaşı’ndan sonra Mısır’a gitti. 1923 yılından 1936 yılına kadar Kahire’de Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir okulda Türkçe öğretmenliği yaptı.
Mehmet Akif, 17 Haziran 1936 tarihinde İstanbul’a döndü. 27 Aralık 1936 tarihinde Beyoğlu’ndaki Mısır Apartmanı’nda vefat etti. Edirnekapı Mezarlığı’na defnedildi.
Mehmet Akif Ersoy, Türk edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Şiirleri, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesini, dinî ve milli değerlerini yansıtır. İstiklâl Marşı, Türk milletinin bağımsızlığını ve özgürlüğünü simgeleyen en önemli eseridir.
Mehmet Akif’in başlıca eserleri şunlardır:
- Safahat (1911-1933)
- Fatih Kürsüsünde (1913)
- Hatıralar (1926)
- Asım (1933)
- Süleymaniye Kürsüsünde (1934)
- Bülbül (1936)
Mehmet Akif Ersoy, Türk milletinin ve Türk edebiyatının en önemli isimlerinden biridir. Eserleri, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin ve milli değerlerinin önemli birer simgesidir.